اختلالات شناختی در بیماران مبتلا به ام اس
نقص شناختی یکی از علائم متداول بیماری ام اس است. علی رغم اثر داروهای تعدیل کننده بیماری در کاهش دفعات عود علائم بیماری، این داروها در درمان مشکلات شناختی این بیماران موثر نیستند.
مطالعات مختلفی در زمینه درمان این اختلالات صورت گرفته است:
درمان های دارویی:
علیرغم اینکه شواهدی از کاهش بار ضایعات در T1 و T2 و همچنین کاهش سرعت آتروفی و التهاب مغز با مصرف داروهای تعدیل کننده بیماری ام اس (DMTs) دیده شده، اما مدارک مستند محدودی در زمینه بهبود علائم شناختی با این داروها وجود دارد. مطالعات بالینی نشان می دهند که این داروها از نظر آماری اثر مثبتی بر شناخت دارند اما اندازه این تاثیر کوچک است.
مطالعات بالینی بر روی مدافنیل، دونپزیل، ال-آمفتامین سولفات و ممانتین نتایج متناقضی نشان داده اند.
با توجه به اثرات امیدوار کننده دالفامپریدین، مطالعات بالینی جهت ارزیابی اثربخشی این دارو انجام شد. یک کارآزمایی بالینی نشان داد اثر این دارو در بهبود شناخت (سرعت پردازش) چشم گیر اما گذرا است. اما در کارآزمایی بالینی دیگری این اثر اثبات نشد.
بازتوانی شناختی
مطالعات نشان می دهند بازتوانی شناختی اثر طولانی مدت دارد و می تواند شناخت را در برابر تغییرات مغز بهبود بخشد. بازتوانی شناختی در بهبود فعالیت های روزانه نیز اثر مثبتی دارد.
یک مطالعه نشان داد که حتی تمرین های بازتوانی در خانه نیز به بهبود علائم شناختی (حافظه کلامی، توجه و سرعت پردازش) کمک می کند.
در بیشتر مطالعات دامنه های حافظه (کلامی) و سرعت پردازش مورد بررسی قرار گرفته اند.
با توجه به اثر اختلالات شناختی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ام اس و عدم وجود مدارک کافی مبنی بر اثربخشی درمان دارویی در این زمینه، بازتوانی شناختی (علیرغم اینکه مدارک متوسطی در مورد آن وجود دارد) می تواند رویکرد مناسبی در بهبود اختلالات شناختی ناشی از ام اس باشد.
البته نقش تمامی چالش های موثر بر این روند مانند زمان، مقدار، شرایط تمرین و همچنین عوامل جسمی و روانی مانند خستگی و افسردگی باید به دقت در نظر گرفته شوند.
