اختلال مصرف کافئین

اختلالات مرتبط با کافئین

کافئین:

رایج ­ترین ماده روان گردان مصرفی در سراسر جهان است که در بیش از 60 گونه گیاهی یافت می ­شود. کافئین از خانواده متیل‌گزانتین‌ آلکالوئیدهاست؛ علاوه بر این تئوبرومین(موجود در شکلات) و تئوفلین(مورد استفاده در درمان آسم) است.

در ایالات متحده 87 درصد از کودکان و بزرگسالان، از غذاها و نوشیدنی های حاوی کافئین استفاده می­ کنند. در ایالات متحده، روزانه به طور متوسط، حدود 200 میلی گرم کافئین مصرف می­ شود.

کافئین در سیستم­های عصبی زیستی و فیزیولوژیک مختلفی اثر می­کند و اثرات روانشناختی چشمگیری دارد؛ ولی با هیچ بیماری تهدید کننده حیات، همراه نیست. اما مصرف آن می ­تواند منجر به بروز علائم و اختلالات روانپزشکی شود. مصرف کافئین با 5 اختلال همراه است: اختلال مصرف کافئین، مسمومیت کافئین، محرومیت کافئین، اختلال اضطرابی ناشی از کافئین و اختلال خواب ناشی از کافئین.

در ایالات متحده 20 تا 30 درصد افراد بالغ، روزانه بیش از 500 میلی گرم کافئین مصرف می­ کنند. یک فنجان قهوه به طور معمول 100 تا 150 میلی گرم کافئین دارد و چای، حدود یک سوم این مقدار را داراست.

بسیاری از داروهای بدون نسخه، حاوی یک سوم تا نصف کافئین موجود در یک فنجان قهوه هستند و برخی داروهای ضد میگرن و محرک­ های روانی بدون نسخه، بیش از یک فنجان قهوه کافئین دارند. در کاکائو، شکلات و نوشابه ­های گازدار(بدون الکل)، مقادیر قابل توجهی کافئین وجود دارد. در ایالات متحده، متوسط مصرف روزانه­ کافئین در مصرف کنندگان این ماده در همه­ سنین 79/2 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است. حتی کودکان خردسال نیز مقادیر قابل توجهی کافئین مصرف می ­کنند. متوسط سرانه مصرف کافئین در جهان، حدود 70 میلی گرم در روز است.

تقویت و اثرات ذهنی:

یک دوز کم تا متوسط کافئین، 20-200 میلی گرم، عموما لذت بخش تلقی می­شود و باعث افزایش احساس رفاه، انرژی، تمرکز، انگیزه کار کردن و کاهش احساس خستگی یا خواب آلودگی می گردد.

دوز 300 -800 میلی ­گرم، اثرات ناخوشایند، اضطراب و حالت عصبی ایجاد می کند.

نقش ژنتیک در مصرف کافئین:

نوعی استعداد ژنتیکی، ممکن است در تداوم مصرف کافئین نقش داشته باشد. مطالعاتی که به مقایسه­ مصرف قهوه یا کافئین در دوقلوهای یک تخمکی و دو تخمکی پرداخته­، نشان داده اند که فرضیه مصرف کلی و مصرف سنگین کافئین، تحمل، محرومیت و مسمومیت با کافئین، به میزان همگامی در دوقلوهای یک تخمکی، بیشتر است و توارث پذیری در حد 35 تا 77 درصد وجود دارد.

سن و جنس و نژاد:

ارتباط بین مصرف طولانی مدت کافئین و خصوصیات مردم شناختی مانند سن، جنس و نژاد، به صورت گسترده نشان داده است که افراد میانسال، کودکان و بزرگسالان سفید پوست در ایالات متحده، بیش از سیاه­پوستان کافئین مصرف می­ نمایند.

گروه ­های خاص: 

• نکته جالب توجه این است که سیگاری ­ها بیش از غیر سیگاری­ ها کافئین مصرف می­ کنند که نشان دهنده استعداد ژنتیکی مشترک برای مصرف سیگار و کافئین است. مطالعات هم نشان داده است که مصرف مرتب کافئین، می­ تواند اثرات تقویت کننده نیکوتین را تشدید کند و ولع مصرف آن را بالا برد.
• مصرف سنگین الکل و وابستگی بالینی به آن، با مصرف سنگین و وابستگی به کافئین ارتباط دارد.
• در افراد دچار اختلالات اضطرابی، میزان مصرف کافئین کمتر است.
• در مطالعاتی هم نشان داده شده است که مصرف کنندگان قهار کافئین، بنزودیازپین هم مصرف می ­کنند.

هم ابتلایی: در افراد دچار اختلالات مرتبط با کافئین، احتمال ابتلا به سایر اختلالات مرتبط با مواد، بیش از سایر افراد است. حدود دو سوم کسانی که روزانه مقادیر زیادی کافئین مصرف می­کنند، مصرف کننده­ داروهای خواب آور یا رخوت ­زا نیز هستند.