تاثیر آموزش مهارتهای زندگی

تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر افزایش رضایت زناشویی
رضایت زناشویی حالتی است که طی آن زن و شوهر از ازدواج با یکدیگر و با هم بودن احساس شادمانی و رضایت دارند. این حالت متاثر از موضوعات مختلفی همچون درک متقابل زوجین از رفتار و ویژگی یکدیگر – نگرش آنها نسبت به نقش ارتباط در زندگی زناشویی – نحوه حل تعارضات و کشمکشها – میزان رضایت از اداره مالی خانواده – توافق در نحوه استفاده از اوقات فراغت- خشننودی از روابط جنسی و عاطفی – توافق درباره داشتن فرزند و درک واقع گرایانه از تاثیر فرزندان بر روابط زناشویی – هماهنگی احساسات – و…..میباشد.در سالهای اخیر کاهش چشمگیری در امنیت و آرامش و روابط صمیمانه میان زوجین مشاهده شده است و بسیاری از زوجین در افکار و احساسات خود با نوعی عدم رضایت زناشویی مواجه هستند که به طور مستقیم یا غیر مستقیم با مشکلات روانی و رفتاری زوجین و فرزندانشان و انواع انحرافات و نابهنجاری های اجتماعی در ارتباط میباشد.کاهش رضایتمندی با خطر بالای جدایی همراه است.روانشناسان در این بررسی ها به این نتیجه رسیده اند که بسیاری از مشکلات و مسائل در ناتوانی افراد در تحلیل صحیح مسائل- عدم احساس کنترل و کفایت جهت رویارویی با موقعیت های دشوار و عدم آمادگی برای حل مشکلات و مسائل زندگی به شیوه مناسب ریشه دارد.آموزش مهارتهای زندگی موجب ارتقای توانایی های روانی – اجتماعی میگردد.در نتیجه با پدید آمدن رفتارهای مثبت و سالم بسیاری از مشکلات قابل پیشگیری خواهد بود.
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی مهارتهای زندگی : به مجموعه ای از توانشها گفته میشود که کاربرد آنها در تنظیم و بهبود روابط بین فردی – پذیرش مسئولیتهای اجتماعی – تصمیم گیری های حل مسئله -مقابله با استرس – مدیریت هیجانی – همدلی و حل تعارض ها تاثیر فراوانی دارد.چنانکه میدانیم بسیاری از زوجین در برخورد با مشکلات و مسائل زندگی از واکنشهای اجتنابی و بازدارنده استفاده میکنند. اگر این واکنشها را ناشی از ضعف و ناتوانی آنان دراستفاده از مهارتهای اساسی زندگی بدانیم و بپذیریم که آنان در استفاده از این مهارتها ناتوانند اهمیت ضرورت برنامه ریزی فراگیر آموزش مهارتهای زندگی برای ما روشن میشود.
مرور مختصری از مهارتهای 10 گانه:
– مهارت خودآگاهی : توانایی شناخت از نقاط ضعف و قوت خواسته ها – نیازها – رغبت ها وتصویر واقع بینانه از خود است تا حقوق فردی – اجتماعی و مسئولیتهای خود را بهتر بشناسیم. با کسب این مهارت به این سوال اساسی که ” من کیستم ” پاسخ میگوییم.
– مهارت همدلی : اینکه فرد بتواند زندگی دیگران را حتی زمانیکه در آن شرایط قرار ندارد درک کند. همدلی به فرد کمک میکند تا بتواند انسانهای دیگر را حتی وقتی با او آنها متفاوت است را بپذیرد و به آنها احترام بگذارد.
-مهارت ارتباط موثر : برای درک موقعیت دیگران چگونه به سخنان آنها فعالانه گوش دهیم و چگونه دیگران را از احساس ونیازهای خود آگاه کنیم تا ضمن به دست آوردن خواسته های خود طرف مقابل نیز احساس رضایت کند.
– مهارت روابط بین فردی : مهارتی است که به موجب آن ضمن تقویت روحیه مشارکت – روابط بین فردی مثبت و موثر فرد با انسانهای دیگر ایجاد شود. یکی از این موارد توانایی ایجاد روابط دوستانه است که در سلامت روانی و اجتماعی و نیز روابط گرم بین خانوادگی به عنوان یک منبع مهم روابط اجتماعی سالم نقش بسیار مهمی دارد.
– مهارت تصمیم گیری :کمک میکند تا با اطلاعات و آگاهی کافی با توجه به اهداف واقع بینانه خود از بین راه حل های مختلف بهترین را انتخاب کرده به کار گیریم و پذیرای پیامدهای آن باشیم.
– مهارت توتنایی حل مسئله : با توجه به تجارب عملی و توانمندیهای ذهنی خود بتوانیم در جهت حل مسئله یا مشکل قدم برداشته و به نتیجه مطلوبی دست یابیم.
-مهارت تفکر خلاق : این مهارت قدرت کشف و تولید اندیشه جدید را فراهم میکند که در مواجه با حوادث ناگوار چگون احساسات منفی خود را به احساسات مثبت تبدیل کنیم. تفکر خلاق نو دیگر دیدن است .
– مهارت تفکر نقادانه : که نوعی دیگر از تفکر است .تا هر چیزی را به سادگی قبول یا رد نکنیم. ابتدا در مورد آن موضوع سوال و استدلال کرده سپس بپذیریم یا رد کنیم.
– مهارت مقابله با هیجانهای ناخوشایند: فرد را قادر میسازد تا هیجانها را در خود و دیگران تشخیص دهد.نحوه تاثیر هیجانها بر رفتار را بداند و بتواند واکنش مناسبی به هیجانهای مختلف نشان دهد.
– مهارت توانایی مقابله با استرس : شامل شناخت استرسهای مختلف زندگی و تاثیر آنها بر فرد است . شناسایی منابع استرس و نحوه تاثیر آن بر انسان فرد را قادر میسازد تا با اعمال و موضعه گیریهای خود فشار و استرس را کاهش دهد.
الهام ولی نژاد – کارشناس ارشد روانشناسی