دستگاه tdcs
دستگاه tdcs:دستگاهيست شامل ٢ الكترود كه جريان الكتريكي را با شدت حداكثر ٢ ميلي آمپر به پوست سر و از طريق آن به قشر مغز ميرساند.طي اين فرايند،فعاليت نورون هاي مغز افزايش يافته درنتيجه ميزان اكسيژن و گلوكز در آن نواحي افزايش ميابد و موجب بازتواني و بهبود عملكرد مغز ميگردد.تا كنون هيچ گونه عارضه ي جانبي براي اين دستگاه گزارش نشده و حتي براي افراد سالم جهت بهبود عملكرد مغز و حافظه نيز قابل استفاده ميباشد.
tDCS چیست و در چه شرایطی کارآمدی بالینی آن در علوم اعصاب به تایید رسیده است؟
تحریک جدار جمجمه ای با جریان مستقیم (tDCS)،نوعی درمان غیر تهاجمی است که طی آن جریان مستقیم بسیار ضعیفی(1 تا 3 میلی آمپر) را بر پوست سر وارد می کنند .
از آنجا که جریان مستقیم با تکانه های گسسته،به قطبی سازی و نه تحریک می پردازد ،فعالیت آن مستقیما به شلیک پتانسیل عمل در نورون های قشر نمی انجامد.
بررسی های اولیه بر روی نمونه های حیوانی نشانگر تغییر فعالیت قشر مخ در اثر گذر جریان الکتریکی به صورت کاهش یا افزایش تحریک پذیری ، بسته به شرایط جریان الکتریکی عبور داده شده میباشد . این اثرات با تغییر در میزان ساخت پروتئین ها و سطوح درون سلولی AMP حلقوی و کلسیم، تا مدتی پا بر جا می مانند اما عموما برگشت پذیر و فاقد عوارض در عملکرد و ساختار سلول ها می باشند .
همچنین این شکل جریان مستقیم (DC) تحریک الکتریکی، وجه مشخصه این روش از ابزارهایی است که از جریان های متناوب (AC) استفاده می کنند و تحریک تکانه گسسته ایجاد می کنند، مانند CES، ECT، VNS و DBSالبته در tDCS بر خلاف روش هایی مانند rTMS (تحریک جدارجمجمه ای با امواج الکترومغناطیسی) ، تحریک انجام شده در حد ایجاد پتانسیل عمل پاسخ ( برای مثال انقباض عضلانی ) نمی باشد . بلکه تغییرات صورت پذیرفته در جهت اصلاح ساختار و عملکرد نورون ها در جهت مطلوب و مد نظر (نورومدولاسیون) هدایت می گردد، از اینرو برخی پژوهشگران عبارت ” قطبی سازی جریان مستقیم جدار جمجمه ای” را ترجیح می دهند، و این دو عبارت در ادبیات امروز معادل یکدیگرند. ابزار کوچک آن قابل حمل بوده و معمولا با باطری های DC در دسترس کار می کند.
tDCS در مقایسه با ECT
در tDCS جریان های کوچک برای بیش از 20 تا 30 دقیقه به کار گرفته می شوند. این جریان ها ثابتند ومغز فرصت دارد که خود را با این جریان ملایم تطبیق دهد. به عکس، در شوک درمانی (ECT) یک جریان کوتاه، قدرتمند و دوسویه که به طور مرسوم، شکل موجی دارد و آنرا شبیه به جریان متناوب می سازد، استفاده می شود. مغز نمی تواند خود را با تحریک در ECT تطبیق دهد و حمله تشنجی ایجاد می شود. کل مقدار الکتریسیته ای که در هر جلسه از ECT استفاده می شود در مقایسه با یک جلسه tDCS آنچنان هم متفاوت نیست. مشخص است که مغز، بسته به نوع تحریک به کار گرفته شده و همچنین دامنه های زمانی بسیار متفاوت در هر نوع از کاربرد تحریک به صورتی متفاوت واکنش نشان می دهد.
موارد کاربرد tDCSدر درمان افسردگی (معادل یک دوره 6 هفته ای مصرف فلوکستین)، میگرن ، درد ناشی از صدمات تروماتیک نخاع و فیبرومیالژیا، سکته های مغزی، آفازی، ولع مصرف (مواد، الکل، سیگار و غذا)، پارکینسون، وزوزگوش و آلزایمر، با موفقیت به کار رفته است. همچنین شواهد بسیاری اثربخشی tDCS را بر بهبود توانمندی های شناختی مانند حافظه، یادگیری، توجه، برنامه ریزی و . . . تأیید میکنند.
