رانندگی درافراد مبتلا به آلزایمرو دمانس:
درمطالعات دیده شده است که توانایی رانندگی در مراحل متوسط و شدید دمانس شدیدا مختل می شود.در مراحل خفیف دمانس، دیده شده که دمانس های غیر آلزهایمری ( NADD) بیشتر از دمانس آلزهایمری ( ADD) رانندگی را مختل می کنند چرا که علاوه بر عملکردهای شناختی که در ADD درگیر می شود، بر رفتار و قوای حرکتی بیمار هم تاثیر دارند.
یکی از ابزارهایی که غالبا برای ارزیابی شدت دمانس استفاده می شود سیستم نمره دهی CDR (=clinical dementia rating) است.
می دانیم که نمره صفر طبیعی، نمره نیم نشان دهنده موارد خیلی خفیف، یک = خفیف، دو= متوسط و ۳= شدید است. (در پستی جداگانه
این ابزار را بررسی خواهیم کرد).
ازنظر رانندگی گفته می شود بیماران متوسط تا شدید (۲و۳ در CDR) قادر به رانندگی نیستند
اما بیماران خیلی خفیف و خفیف ( نیم و یک در CDR) برای تعیین وضعیت رانندگی لازم است بیشتر مطالعه شوند.
(ترجیحا با تستهای جاده ای).
در بیماران MCI:
– احتمال خطا در آزمونهای تقلیدی رانندگی دو برابر است.
– در رانندگی بین خطوط کمتر از حد اپتیمم عمل می کنند و در ترافیک ها انحراف به چپ دارند.
– بیشتر از افراد عادی به هنگام زنگ خوردن موبایل دچار حواس پرتی می شوند.
– این مشکلات را با بیماران multidomain MCI بیشتر داریم.
– یک سوم آنها در تست رانندگی جاده ای مردود می شوند.
درمجموع براین قاعده توافق همگانی وجود دارد که بیماران با نمره ۲ و ۳ نباید رانندگی کنند.
بیماران با نمره نیم و یک ( MCI و دمانس خفیف) تحت شرایط خاصی ممکن است همچنان مجاز به رانندگی باشند که نوع دمانس در این تصمیم گیری نقش دارد.
رانندگی در آلزهایمر :
– اختلال در توجه و عملکرد اجرایی باعث می شود تا بیش از سایر سالمندان خودبه خود رانندکی را محدود کنند.
– بخصوص در به یاد آوردن مسیرها و قواعد ترافیکی مشکل دارند.
– در تخمین فاصله از سایر وسایل نقلیه،و سرعت واکنش مشکل دارند.
– دریک آزمون شبیه سازی شده، ۲۹ درصد دچار تصادف شدند( در مقایسه با صفر درصد در کروه کنترل).
– در رانندگی واقعی ، بیماران آلزهایمر ۴ برابر بیشتراز سالمندان سالم تصادف می کنند.
– بهترین دامنه شناختی برای پیشگویی احتمال تصادف، عبارت است از :
visual spatial attention
spatial thinking
– مطالعات نشان می دهد که در نمره نیم CDR، احتمال خطا در ءزمون رانندگی جاده ای ۱۳ درصد است ( در مقایسه با ۱.۶درصد در افراد سالم).
در نمره یک ، این رقم به ۳۳ درصد می رسد.
رانندگی در بیماران دمانس غیر آلزهایمری:
– در NADD ، رقم مردودی در آزمون رانندگی جاده ای بالاتر از ADD است:
– برای نمره نیم: ۴۸ درصد
– برای نمره یک : ۵۹ درصد
این رقم در دمانس عروقی بخصوص خیلی بالاست:
– برای نمره نیم: هفتاد درصد!
– حتی در بیمارانی که تنها یک استروک دارند این رقم ۴۶ درصد است!
برای بیماران FTD ، نمره نیم در CDR به معنی ۵۰درصد شکست در آزمون رانندگی جاده ای است.
اینها علاوه بر نقص در عملکرد اجرایی، درگیر مهارگسیختگی، تکانه ای بودن، رفتارهای ضداجتماعی، و ریسک پذیری بالا هستند که
خطر تصادفات را بالاتر می برد.
راحت تر حواسشان پرت می شود، در تخمین فاصله ها ضعیف تر عمل می کنندو قوانین ترافیک را بیشتر نادیده می گیرند.
توجه: در بیشتر مطالعات ، جمعیتی مخلوط از تمام ساب تابپ های FTD مطالعه شده اند لذا آمار و نتایج فوق را به همه انواع FTD می توان نسبت داد.
رانندگی در دمانس لوی بادی:نوعی از بیماری دمانس
– نمره نیم تا یک ؛ به معنی ۳۵ تا ۴۰ درصد شکست در آزمون رانندگی جاده ای است.
رانندگی در دمانس پارکینسونی:
یک مطالعه نشان می دهد تنها ۱۸ درصد آنها از پس آزمون رانندگی جاده ای بر می آیند.
h
