ریشه‌های وسواس نوجوانی را بشناسیم
محسن لعلی با بیان اینکه وسواس از اختلالات روانشناختی ناتوان کننده، افکار و تصاویر ناخواسته مزاحم و با رفتارهای تکراری به منظور کاهش اضطراب است. اظهار کرد: اختلال آن در بین اختلالات روانپزشکی بعد از اختلالات ترس، استرس و سوء مصرف مواد چهارمین اختلال روانشناسی و روانپزشکی بین نوجوانان است.
وی تاکید کرد: وسواس دارای ویژگی‌های وقت‌گیر و هزینه بر بودن از نظر اقتصادی و روانشناختی، پایین آوردن کیفیت زندگی نوجوان و مختل کردن عملکرد او است.
۴ درصد نوجوانان دچارند
عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان با بیان اینکه روش‌های تربیتی خانواده در زمینه وسواس نوجوانان تأثیرگذار است، گفت: حدود چهار درصد نوجوانان به آن مبتلا می‌شوند، در خانواده‌هایی که پدر و مادر وقت زیادی برای شستشو و نظافت می‌گذارند. و وسواس گونه عمل می‌کنند، در واقع این نوع رفتار آنها الگویی برای فرزندانشان است و آنها را نیز دچار آن می‌کند.
وی با بیان اینکه گاهی اوقات ریشه‌های این مشکل نوجوان از دوران کودکی شکل می‌گیرد، گفت: وسواس در کودکان و بزرگسالان متفاوت است، وسواس کودکان بیشتر به شکل رفتارهای خرافی و مبهم است. این موارد جزئی از آداب این مشکل کودکان بوده و باید جدی گرفته شود، تفکر کودک عامل دیگری برای ابتلا به آن است.
لعلی معتقد است که کودکان بر این باور هستند که به هرچیزی فکر کنند. اتفاق می‌افتد، کودکانی زیاد فکر می‌کنند احتمال ابتلا به آن در وجود آنها بیشتر از دیگر کودکان است.
وی با بیان اینکه عمل وسواسی در نتیجه فکرهای وسواسی اتفاق می‌افتد، افزود: برای مثال هنگامی که نوجوان وسواسی به دستگیره در دست می‌زند. فکر می‌کند که آلوده است و باید چند دفعه دست‌هایش را شستشو دهد؛ در واقع شایع‌ترین فرم آن عملی همان شستشو است.
به گفته لعلی بسیاری از نوجوانان دارای این مشکل به مرور برای بهتر انجام دادن کارهایشان دچار استرس می‌شوند. و از این رو هر کاری را که انجام دادند برای چندین بار مرور می‌کنند تا ایرادی نداشته باشد.
وسواس قرینه شایع‌ترین وسواس‌های بین نوجوانان است
وی با بیان اینکه وسواس قرینه شایع‌ترین وسواس‌های بین نوجوانان است، ادامه داد: برای مثال نوجوانی که دارای اختلال وسواس است. بر قرینه گذاشتن کتاب‌ها در کیف و اتاق اصرار دارد. و این نوع وسواس در عملکرد وی تاثیر منفی می‌گذارد.
عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان تصریح کرد: باید وسواس فکری و عملی نوجوان جدی گرفته شود و در سریع‌ترین زمان ممکن درمان شود، اگر ادامه یابد، می‌تواند به روابط اجتماعی نوجوان آسیب بزند؛ در واقع اگر یکی از اعضای خانواده مشکل روانشناختی داشته باشد. رفتار او بر دیگر اعضای خانواده تأثیر می‌گذارد.
لعلی درباره پیامدهای ناگوار آن برای نوجوان اظهار کرد: این پیامدها جسمانی و روانی هستند. پیامدهای جسمانی مثل بیماری‌های پوستی و مفصلی است در حقیقت نوجوانی که روزی ۲۰ مرتبه دست‌هایش را شستشو می‌دهد. دچار مشکلات جسمانی می‌شود.
وی ادامه داد: بروز افسردگی یکی از مهم‌ترین پیامدهای ناگوار روانشناختی بعد از آن است. و پژوهش‌ها نشان می‌دهد اگر وسواس نوجوان درمان نشود. در نهایت به افسردگی دچارشده و رفتار او همه اعضای خانواده را درگیر می‌کند.
درمان تک بعدی نیست
این مدرس دوره‌های تخصصی روانشناسی بر این باور است. که اختلال وسواس نوجوان یکی از جدی‌ترین اختلالات روانشناختی است. و حتماً باید مورد توجه و درمان قرار گیرد. درمان آن یک درمان تک بعدی نیست. و بسیار مهم و چند وجهی است؛ درمان دارویی خط مقدم درمان آن بوده و یکی از بهترین درمان‌هایی است. که در دنیا بر روی آن صحبت می‌شود درمان‌های شناختی و رفتاری است. که به وسیله روانشناسان و روانپزشکان انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: بررسی‌ها حاکی از آن است. که اگر درمان‌های دارویی با درمان‌های روان شناختی همراه باشد. شدت بیماری به میزان قابل توجهی کم می‌شود. و احتمال بهبودی کامل وجود دارد، اما اگر درمان فقط دارویی بود امکان عود دوباره بیماری است.
عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان اشاره به اینکه نحوه برخورد و مدیریت رفتار خانواده با نوجوان وسواس یکی از عوامل مؤثر در درمان است، اظهار کرد: والدین نباید نوجوان را به دلیل رفتاری وسواسی تحقیر کنند؛ آنها باید از متشنج کردن محیط خانواده و ترساندن نوجوان پرهیز کرده و با مراجعه به متخصص این حوزه برای درمان فرزند خود اقدام کنند.
منابع مرتبط:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4748011/
