مولفه های رفتاری در رابطه زوجین

مولفه های رفتاری در روابط با همسران :
منظور از رفتار آنچه که میبینیم رفتاردیدنی مثل بغل کردن . کمک کردم و آنچه که میشنویم رفتارهای شنیدنی مثل عزیزم . دوستت دارم
در حوزه رفتاری دو نوع رفتار داریم : – وجود رفتارهای منفی – عدم وجود رفتارهای مثبت
رفتارهای مثبت خود به دو جنبه ابزاری و ابرازی تقسیم میشوند :
رفتارهای مثبت ابرازی :مشورت کردن . همدلی . احترام گذاشتن . بوسیدن هنگام برگشت به خانه . حرف زدن . تفریح رفتن . قدردانی کردن و…..
رفتارهای مثبت ابزاری که برای پیشبرد زندگی میباشد و برای ادامه لازم است : شام درست کردن . ماشین را به کارواش بردن . تمییز کردن خانه و…..
یک زندگی مشترک خوب مستلزم رعایت هر دو این رفتارها میباشد.زوجین وقتی با هم دچار مشکل میشوند ابتدا رفتارهای مثبت ابرازی و بع ابزاری قطع میشود.
این دو قسم از رفتارها خود متمرکز بر :
– متمرکز بر همسر :انجام هر کاری به خاطر همسر . بئسیدن .کادو خریدن . شستن لباس . منافع هر رفتار به همسر میرسد.
– متمرکز بر زوجین : یا هم فیلم دیدن . سفر رفتن . حرف زدن و… عواید به نفع طرفین است و متمرکز بر رابطه است .
– متمرکز بر خود : گاهی برای خود انجام دادن که حال فرد خوب میشود و در نتیجه حال رابطه خوب میشود مثلا : ورزش کردن . خریدن وسیله ای برای خود . ملاقات دوست و البته گاهی رفتاری را انجام میدهیم که از نظر همسر حودخواهی است و آسیب به رابطه میزند پس مثبت نیست .
– متمرکزبر محیط :محیطی که زندگی میکنیم یا آدمهای اطرافذمثلا روز نیکوکاری . رسیدگی به حال همسایه بیمار .الیته سیستم ارزشی یکسانی باید وجود داشته باشد.
– رفتارهای مثبت جزئی : رفتارهایی که کوچک و قابل تکرار میباشد و حال رابطه را خوب میکنند ولی اثرش آنها کوتاه مدت است . مثل چای ریختن . تحسین کردن . بیرون رفتن . این رفتارها چون کوچک کوچک هستند قابل اجرا و تکرار میباشند و شرایط آن بسیار محیا است .
– رفتارهای مثبت عمده یا کلان :رفتارهایی است که نیاز به انرژی . زمان پول و فکر زیادی را مطالبه میکند پس خیلی قابل تکرار نیست شاید به سالی یکبار برسد ولی اثر بلند مدت دارند. مثل سورپرایز کردن برای یک مناسبت . سفر خارج رفتن .پس به خاطر منابع زیاد خیلی قابل تکرار نیستند ولی اثر طولانی دارند.
هردو این رفتارها مهم و ضروری میباشد و ترکیبی از آنها برای یک زندگی مطلوب لازم است

تقابل مثبت : نشان دادن یک رفتار یا کنش مثبت بالطبع احتمال بروز رفتار یا واکنش مثبت از طرف مقابل را افزایش میدهد .
– تقابل منفی : واکنش و رفتار منفی احتمال فزایش رفتار یا واکنش منفی را افزایش میدهد .
در یک رابطه وقتی زوجین با هم دچار مشکل میشوند و جرو بحث ایجاد میشود انتظار یک تقابل مثبت را داریم یعنی یکی از طرفین سکوت کند – اورا ببوسد و یا هر رفتار مثبت ابرازی دیگر را نشان دهد ولی در واقعیت انگونه نیست حالا یا چون فراموش میکند و یا اعتقاد دارندکه وسط دعوا اشکالی ندارد که داد بزند و یا باورهای دیگه ای از جمله اگر من خوب رفتار کنم پرو میشود و فکر میکند که من اشتباه کرده ام و….
گاهی زوجینی که مدتی است از ازدواج آنها میگذرد شکایت مهم و عمده شان روی رفتارهای مثبت جزئی میباشد مثلا دیگه هدیه نمیخرد . با کلام خوب صدایم نمیکند و… انگار رفتارهای جزئی مثبت در اوایل وجود داشته است و به مرور کمرنگتر شده است . حال چه اتفاق عجیبی در این بین پیش می آید در قسمت بعدی به آن میپردازیم .
ادامه دارد …..
الهام ولی نژاد -کارشناس ارشد روانشانسی