مزایای دستگاه آر تی ام اس نسبت به دارودرمانی
درمان اختلالات روانی از جمله افسردگی، اضطراب، و وسواس فکری معمولاً با دارودرمانی آغاز میشود. اما همه بیماران به داروها پاسخ مناسبی نمیدهند و برخی نیز با عوارض جانبی ناخوشایندی روبهرو میشوند. در سالهای اخیر، تحریک مغناطیسی مکرر مغز (rTMS) به عنوان یک روش نوین و غیرتهاجمی مورد توجه قرار گرفته است. اما آیا این روش نسبت به دارودرمانی مزایای بیشتری دارد؟
در کلینیک راه احیا از دستگاه های تشخیصی که جهت تسریع روند تشخیص گذاری و همچنین چینش پروتکل درمانی همچون دستگاه آر تی ام اس استفاده می شود.
آر تی ام اس (rTMS) چیست و چگونه کار میکند؟
rTMS یک روش غیرتهاجمی برای درمان برخی اختلالات روانی است که از میدانهای مغناطیسی برای تحریک نواحی خاصی از مغز استفاده میکند.
مکانیسم عملکرد rTMS
این روش از یک سیمپیچ مغناطیسی برای ارسال پالسهای مغناطیسی به نواحی مشخصی از مغز استفاده میکند. این پالسها فعالیت نورونها را تغییر داده و در نهایت به بهبود عملکرد مغز منجر میشوند.
شرایطی که با rTMS درمان میشوند
- افسردگی مقاوم به درمان
- اضطراب و استرس شدید
- وسواس فکری-عملی (OCD)
- میگرن و برخی اختلالات درد مزمن
دارودرمانی در درمان اختلالات روانی
دارودرمانی یکی از روشهای سنتی و رایج در درمان مشکلات روانی است که بر اساس تنظیم سطح مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین و دوپامین عمل میکند.
مکانیسم عملکرد داروهای روانپزشکی
داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب عمدتاً با افزایش یا کاهش انتقالدهندههای عصبی در مغز، علائم بیماری را کنترل میکنند.
انواع داروهای مورد استفاده در درمان افسردگی و اضطراب
- مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRIs)
- داروهای سهحلقهای و مهارکنندههای MAO
- بنزودیازپینها برای درمان اضطراب
مقایسه rTMS و دارودرمانی
برای درک بهتر مزایای rTMS، این روش را از جنبههای مختلف با دارودرمانی مقایسه میکنیم.
تأثیرگذاری سریعتر rTMS نسبت به داروها
داروهای ضدافسردگی معمولاً بین ۴ تا ۶ هفته زمان میبرند تا تأثیرات اولیه خود را نشان دهند، در حالی که rTMS میتواند در عرض چند جلسه اول تغییرات محسوسی ایجاد کند.
کاهش عوارض جانبی در مقایسه با داروها
- داروهای ضدافسردگی ممکن است باعث افزایش وزن، مشکلات گوارشی، خوابآلودگی و کاهش میل جنسی شوند.
- rTMS تقریباً هیچ عارضه جانبی قابلتوجهی ندارد، به جز گاهی سردرد خفیف پس از جلسه درمانی.
عدم وابستگی و تحمل دارویی در rTMS
بسیاری از داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب میتوانند وابستگی ایجاد کنند و با گذشت زمان نیاز به دوزهای بالاتر داشته باشند. rTMS این مشکل را ندارد و بیماران نیازی به افزایش شدت درمان ندارند.
مناسب برای بیماران مقاوم به دارو
برخی بیماران به هیچیک از داروهای رایج پاسخ مناسبی نمیدهند. rTMS گزینهای ایدهآل برای این گروه از بیماران است.
بهبود عملکرد شناختی و عدم تأثیر منفی بر حافظه
برخلاف برخی داروها که ممکن است باعث گیجی و مشکلات شناختی شوند، rTMS عملکرد ذهنی و تمرکز را بهبود میبخشد.
امکان استفاده همزمان با دارودرمانی برای افزایش تأثیر
rTMS میتواند در کنار دارودرمانی استفاده شود و در برخی بیماران باعث افزایش تأثیر داروها و کاهش نیاز به دوز بالا شود.
آیا rTMS جایگزین کاملی برای دارودرمانی است؟
rTMS یک روش مؤثر و ایمن برای درمان افسردگی و برخی دیگر از اختلالات روانی است، اما برای همه بیماران جایگزین داروها نمیشود. در موارد خفیف تا متوسط، ممکن است rTMS بهتنهایی کافی باشد، اما در موارد شدید، ترکیب این روش با دارودرمانی میتواند بهترین نتیجه را داشته باشد.
نتیجهگیری
rTMS یک روش نوین و غیرتهاجمی با مزایای زیادی نسبت به دارودرمانی است. این روش سریعتر اثر میکند، عوارض جانبی کمتری دارد، وابستگی ایجاد نمیکند و برای بیماران مقاوم به دارو بسیار مؤثر است. با این حال، انتخاب بین این روش و دارودرمانی بستگی به شرایط بیمار و نظر پزشک دارد.
سوالات متداول
- چند جلسه rTMS برای درمان افسردگی لازم است؟
معمولاً ۲۰ تا ۳۰ جلسه درمانی طی چند هفته موردنیاز است. - آیا rTMS عوارض جانبی دارد؟
در برخی موارد ممکن است باعث سردرد خفیف یا احساس سوزنسوزن شدن در پوست سر شود. - آیا rTMS جایگزین داروهای ضدافسردگی است؟
در برخی بیماران، بله. اما در موارد شدید، ممکن است نیاز به ترکیب با دارو باشد. - آیا بیمه هزینه rTMS را پوشش میدهد؟
در برخی کشورها، بیمه هزینه rTMS را برای افسردگی مقاوم به درمان پوشش میدهد. - آیا rTMS درد دارد؟
خیر، فقط ممکن است در محل درمان احساس ضربههای ملایم یا سوزنسوزن شدن داشته باشید.