زندگی با اختلال دوقطبی درست مثل اینه که سوار یه ترن هوایی پرشتاب باشی، بدون اینکه اختیارش دست خودت باشه. یه روز پر از انرژی و ایده، روز بعد غرق در غم و بی‌حوصلگی. اگه این برات آشناست، شاید وقتشه با یه روش نوین و علمی آشنا بشی: درمان اختلال دوقطبی با دستگاه آر تی ام اس (rTMS). یه روش بی‌درد، بدون دارو و کاملاً غیرتهاجمی.
تو این مقاله با زبون ساده همه چی رو درباره این روش برات باز می‌کنم. آماده‌ای؟ بزن بریم!
اختلال دوقطبی یعنی چی؟
اختلال دوقطبی یه بیماری روانیه که باعث نوسانات شدید خلق و خو می‌شه. از فازهای خیلی بالا (شیدایی) تا فازهای خیلی پایین (افسردگی). این نوسانات فقط مربوط به حالت روحی نیست؛ تمرکز، انرژی، خواب، رفتار و حتی تصمیم‌گیری رو هم تحت تأثیر قرار می‌ده.
نشونه‌های اصلی اختلال دوقطبی
افزایش یا کاهش شدید انرژی
تغییرات ناگهانی در خواب
احساس برتری یا ناامیدی شدید
تصمیم‌گیری‌های عجیب
بی‌حوصلگی یا پرتحرکی غیرعادی
چرا دوقطبی یک اختلال پیچیده‌ست؟
چون هم ریشه‌ی زیستی داره (تغییرات شیمی مغز)، هم عوامل محیطی و روانی روش اثر می‌ذارن. همین موضوع درمانش رو یه کم سخت می‌کنه.
چالش‌های درمان دوقطبی با روش‌های قدیمی
سال‌هاست داروهای تثبیت‌کننده خلق و ضدافسردگی گزینه‌ی اول درمانن. ولی واقعیت اینه که همه‌ی افراد به دارو جواب نمی‌دن. خیلی‌ها هم از عوارضشون می‌نالن.
دارو، روان‌درمانی یا هردو؟
ترکیب این دوتا جواب می‌ده، اما مشکل اونجاست که:
مشکلات ناشی از مصرف داروهای رایج
خواب‌آلودگی یا بی‌خوابی
افزایش وزن
کاهش میل جنسی
احساس بی‌حالی
وابستگی بلندمدت
پس سوال اینجاست: راهی هست که هم مؤثر باشه، هم این مشکلاتو نداشته باشه؟ بله! دستگاه آر تی ام اس (rTMS) دقیقاً همینه.
وقتشه با rTMS آشنا شی
دستگاه آر تی ام اس چیه و چطور کار می‌کنه؟
rTMS یه دستگاه پیشرفته‌ست که با ارسال پالس‌های مغناطیسی به مناطق خاصی از مغز، فعالیت سلول‌های عصبی رو تنظیم می‌کنه. بدون درد، بدون بی‌هوشی، بدون جراحی.
نقش دستگاه rTMS در درمان دوقطبی
یکی از مناطقی که در مغز افراد دوقطبی بیشترین نقش رو بازی می‌کنه، قشر پیش‌پیشانی (Prefrontal Cortex) هست. دستگاه rTMS دقیقاً همین ناحیه رو هدف می‌گیره.
چرا rTMS به مغز برای تنظیم خلق کمک می‌کنه؟
rTMS با تنظیم فعالیت نورون‌ها، کمک می‌کنه نوسانات خلقی متعادل بشن. مثل این می‌مونه که یه ترموستات بزاری برای تنظیم دمای مغز!
درمان علائم شیدایی و افسردگی با rTMS
بسته به فاز فعلی (شیدایی یا افسردگی)، شدت و فرکانس پالس‌ها تنظیم می‌شن. توی فاز افسردگی، تحریک مغز به بالا رفتن خلق کمک می‌کنه؛ توی فاز شیدایی، تحریکِ مهاری استفاده می‌شه.
شواهد علمی استفاده از rTMS برای دوقطبی
تحقیقات معتبر نشون دادن که rTMS می‌تونه هم در فاز افسردگی دوقطبی و هم در فاز شیدایی موثر باشه، به خصوص وقتی دارو جواب نداده یا بیمار عوارض شدید گرفته.
نتایج تحقیقات روی بیماران دوقطبی
در یکی از تحقیقات دانشگاهی، بیش از ۶۰٪ شرکت‌کننده‌ها که تحت درمان با rTMS بودن، کاهش معنی‌داری در علائم افسردگی و شیدایی نشون دادن.
تجربه افراد واقعی از درمان با rTMS
بعضی‌ها گفتن: “انگار مغزم دوباره ری‌استارت شد”، یا “بعد از سال‌ها، یه صبح با حال خوب از خواب بیدار شدم”. واقعاً شنیدن این جمله‌ها امید می‌ده!
چند جلسه درمان با rTMS لازمه؟
معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ جلسه، بسته به شدت علائم و پاسخ مغز. هر جلسه حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشه.
آیا این روش بی‌خطره؟
بله، rTMS تاییدیه FDA داره و تا الان هزاران نفر ازش استفاده کردن. تنها عوارضش ممکنه کمی سوزن‌سوزن شدن خفیف روی پوست سر یا سردرد موقتی باشه.
مزایای rTMS نسبت به روش‌های سنتی
بدون دارو و عوارض
بدون نیاز به بستری
قابل استفاده در کنار سایر روش‌ها
اثر طولانی‌مدت
برگشت‌پذیر نیست (مغز آموزش می‌بینه!)
چرا کلینیک راه احیا؟
کلینیک راه احیا یکی از مراکز پیشرو در درمان اختلالات روان با دستگاه آر تی ام اس در ایرانه. با متخصصین باتجربه، پروتکل‌های استاندارد و تجهیزات مدرن، یکی از بهترین گزینه‌ها برای شروع درمانته.
جمع‌بندی نهایی: آیا rTMS همون چیزیه که دنبالش بودی؟
اگه از داروها خسته شدی، نوسانات خلقی کنترل زندگی‌تو در دست گرفته و دنبال یه راه امن، علمی و مؤثری، درمان با دستگاه rTMS توی کلینیک راه احیا می‌تونه نقطه‌ی شروع یه زندگی بهتر باشه.
ترن هوایی ذهنی‌تو متوقف کن؛ وقتشه کنترلش رو خودت به دست بگیری!
اگه دوست داشتی بیشتر بدونی یا درمان رو شروع کنی، کافیه یه سر بزنی به:
👉 صفحه دستگاه rTMS در کلینیک راه احیا
منتظرتیم! 🌱
سوالات متداول
بیشتر برای نوع دوم (Bipolar II) و فازهای افسردگی کاربرد داره، ولی در بعضی موارد فاز شیدایی هم تحت کنترل درمیاد.
بله، و در واقع ترکیبش با دارو معمولاً نتیجه بهتری می‌ده.
نه، اصلاً درد نداره. ممکنه یه حس ضربه‌مانند خفیف حس کنی، ولی کاملاً قابل تحمله.
بعضیا از جلسه پنجم به بعد تفاوت رو حس می‌کنن، بعضیا هم بعد از ده جلسه.
بیمارانی که به توصیه پزشک از روش تحریک مغناطیسی مغز با rTMS استفاده می‌کنند، نیاز به طی کردن دوران نقاهت ندارند و می‌توانند فعالیت‌های روزمره را از سر بگیرند.
با اینکه استفاده از دستگاه rtms برای درمان صرع مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما کسانی که سابقه تشنج داشته‌اند باید قبل از شروع درمان، پزشک را در جریان بگذارند.
برخی بیمه‌های تکمیلی این درمان رو پوشش می‌دن، ولی باید با کلینیک هماهنگ کنی.