اسکیزوفرنی بیماری است که حدود یک درصد جمعیت انسانی به آن مبتلا هستند. معمولاً قبل از ۲۵ سالگی شروع می شود. تا آخر عمر باقی می ماند و افراد هیچ طبقه اجتماعی از ابتلای به آن مصون نیستند. کم توجهی و انزوای اجتماعی که به دلیل ناآگاهی عمومی نسبت به این اختلال گریبانگیر مبتلایان سکیزوفرنی می شود، بیماران و خانواده هایشان را آزار می دهد.
اسکیزوفرنی اختلالی است که حداقل ۶ ماه طول می کشد. در این دوره به مدت دست کم یک ماه حداقل دو مورد از علایم مرحله فعال وجود دارند.
علایم مرحله فعال عبارتند از:
۱- هذیان
۲- توهم
۳- تکلم نابسامان (مانند از خط خارج شدن های مکرر یا بی ربط گویی)
۴- رفتاری به وضوح نابسامان
۵- علایم منفی (مانند عدم نوسان حالت عاطفی یا بی ارادگی).
در این بیماری از زمان شروع تا مدت قابل توجهی حداقل یکی از حوزه های کارکرد بیمار مانند شغل، روابط بین فردی یا مراقبت از خود، به نحو چشمگیری به سطح پایین تری نسبت به زمان قبل از شروع بیماری می رسد.
اسکیزوفرنی براساس تظاهرات بالینی شامل چند نوع فرعی می باشد:
۱- نوع پارانویید: اشتغال خاطر به یک یا چند هذیان یا داشتن توهم های مکرر شنوایی، مشخصه های نوع پارانویید یا بدگمان هستند.
۲- نوع نابسامان Disorganized: سابقاً با نام هبفرنی شناخته می شد. مشخصه های آن، واپس روی آشکار به رفتارهای بدوی، مهارگسیخته و سازمان نیافته مانند تکلم نابسامان و رفتار نابسامان می باشد.
۳- نوع کاتاتونیک: در این بیماران آشفتگی واضح در کارکرد حرکتی وجود دارد که حداقل با دو مورد زیر مشخص می شود؛ مانند بهت (استوپور)، منفی کاری (مقاومت واقعاً بدون انگیزه دربرابر هر دستوری)، کاتالپسی، برآشفتگی، اتخاذ وضعیت های خاص بدنی، حرکات قالبی (استرئوتیپی)، حرکات ادایی (Mannerism)، سکوت (موتیسم)، اکولالی و بالاخره اکوپراکسی.
۴- نوع تمایز نیافته: بیمارانی هستند که به وضوح روان گسیخته هستند ولی نمی توان آنها را به راحتی در یکی از سه گروه قبل جای داد.
۵- نوع باقیمانده: در این نوع علایم هذیان، توهم، تکلم نابسامان یا رفتار کاتاتونیک به طور برجسته وجود ندارد ولی شواهدی از اختلال وجود دارد. مثلاً علایم منفی یا حداقل دو مورد از معیارهای مرحله فعال به شکلی سبک وجود دارد.
شیوع اسکیزوفرنی در مردان و زنان مساوی است. اسکیزوفرنی در مردان زودتر از زنان شروع می شود. بیشترین سن شروع در مردان ۲۵-۱۵ و در زنان ۳۵-۲۵ سالگی است. شروع بیماری قبل از ۱۰ سالگی و بعد از ۵۰ سالگی بسیار نادر است. یکی از یافته های پرقدرت در پژوهش ها این است که افراد مبتلا بیشتر در زمستان و اوایل بهار متولد شده اند.
گرچه اسکیزوفرنی بنیادی زیستی دارد اما بررسی های انجام شده بر روی دوقلوهای تک تخمکی نشان داده است که عوامل محیطی و روانی نیز در پیدایش اسکیزوفرنی اهمیت دارند.
خودکشی از علل شایع مرگ در مبتلایان است، طوری که حدود ۵۰ درصد بیماران در طول عمر خود حداقل یک بار اقدام به خودکشی می کننداسکیزوفرنی، سرطانی خاموش است
اسکیزوفرنی ، یک اختلال روحی و روانی است که اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی(حدودا بین ۱۶ تا ۳۰ سال)علائم آن ظاهر میشود از مشخص ترین علائم آن میتوان به توهم و مشکلات ادراکی و شناختی دیگر اشاره کرد.بیماری اسکیزوفرنی اغلب در افراد میتواند یک مشکل مادام العمر باشد ، حدود یک درصد مردم دنیا به این بیماری روحی و روانی مبتلا هستند.
از علائم شاخص این بیماری افکار آشفته است،این بیماران توانایی شکل دادن به افکار خود را ندارند وبه راحتی افکارشان پریشان می شود،توهمات شنیداری یک عارضه شایع در این افراد است ویکی از شکایات این بیماران شنیدن صداهایی است که واقعیت خارجی ندارند.از علائم دیگراین بیماران دیدن صحنه هایی است که واقعی نیستند و اغلب علائم پارانویا نشان می دهند.
عوامل ژنتیکی در این بیماری نقش دارند به طوری که افرادی که دارای بستگان درجه یک مبتلا به اسکیزوفرنیا هستند ۱۰ درصد شانس مبتلا شدن به این اختلال را دارند.نارسایی های انتقال دهنده های عصبی مثل دو پامین می تواند افراد رابیشتر مستعد اسکیزوفرنی کند.
از علتهای دیگری که می تواند فرد را مستعد این بیماری کند ، استفاده از مواد غیر قانونی LSD و حشیش و ماریجوانا است،مصرف اینگونه مواد محرک باعث آسیب های غیر قابل جبران ذهنی خواهد شد،تاثیرات محیطی نیز گاهی بر بوجود آمدن این بیماری موثر است مثل سو تغذیه در سه ماهه دوم و سوم بارداری که شانس ابتلا به اسکیزوفرنی را در طول زندگی افزایش می دهد.
روان درمانی می تواند به افراد کمک کند که فرق بین واقعیت و توهم راتشخیص دهند.همچنین به کمک داروهای ضد روانپریشی به کم کردن توهمات و تفکرات هذیانی فرد پرداخته می شود.
