همه ما میدانیم بیشتر کودکان علاقه ندارند در تاریکی یا مکانی ناآشنا یا در اتاقی که درب آن باز نیست بخوابند. بعضی مواقع این تاریکی بسیار وحشتناک و غیرقابل پذیرش است. علی الخصوص برای کودکانی که جدیدا در اتاق خواب خودشان می خوابند و از والدین جدا شده اند. وحشت و ترس از تاریکی را باید به عنوان یک ترس عادی و طبیعی شناخته شده بدانیم که از زمان وجود انسان بر روی زمین با او همراه بوده است.
سابقه تاریخی ترس از تاریکی و تنها خوابیدن
طبق شواهد و قرائن، انسان اولیه نیز از همان اولین ایام زمان تاریکی و شب در تاریکی محل سکونت یا غارها بعضی مواقع صداهایی را می شنیده که منشأ اصلی آن را نمیدانسته است. به دلیل اینکه همه جا تاریک بوده، ترس از تاریکی و شب به یک واکنش دائمی و همیشگی در او نهادینه شده است.
بنابراین می توان نتیجه گرفت که کودکان نیز ممکن است گاهی از تاریکی دچار هراس یا همان ترس از تاریکی شوند. لازم به ذکر است که بزرگ ترین و شایع ترین اشتباهی که پدر و مادرها یا اطرافیان کودک مرتکب می شوند، مسخره کردن ترس از تاریکی در کودک می باشد.
علل ترس از تاریکی
طبق تحقیقات بالینی و مشاهدات درمانی، کودکان وقتی وارد سن ۴ یا ۵ سالگی می شوند قدرت تصویرسازی آنها رشد بسیار محسوسی کرده و به دنبال داستان های وحشتناک، عجیب و غریب و تخیلی هستند. از عمده ترس ها از تاریکی که می توان نام برد، ترس های هنگام خواب به دلیل ترس از خاموشی، وجود هیولا زیر پتو یا کمد دیواری، زیر تخت خواب، تبدیل چوب لباسی به هیولا و … است.
اگر نتوانیم ترس از تاریکی و تنهایی در کودک را به صورت صحیح درمان یا پیشگیری کنیم، در هنگام خواب این دسته از تخیلات و ترسها، خواب و استراحت کودک را دچار مشکل خواهد کرد. نکته مهمی که لازم است به آن اشاره کنیم این است که از آنجا که فرزند شما در این سن هنوز نمی تواند بین واقعیت و تخیل تمایزی ایجاد کند، پس این احتمال وجود دارد که او تصویرسازی ذهنی کند که موجودی نامرئی یا ترسناک در زیر پتو یا تخت و کمد دیواری اتاق برای او واقعی به نظر می رسد.
بعضی مواقع ترس از تاریکی فقط به این علت است که کودک آموزش ندیده و نمی داند باید در تاریکی چه کاری انجام دهد. دیده شده ترس کودک از تاریکی و شب، ناشی از تصورات ذهنی اشتباه او درباره وجود فردی در نقش دزد یا بودن موجودات خیالی است که از اطرفیان خود می شنود و یا حتی آنها را گاهی در خواب می بیند. اگر ما بتوانیم مانند کودکان فکر کنیم و شرایط روحی و ویژگی های دوران کودکیشان را بشناسیم، راحت تر می توانیم با آنها ارتباط برقرار کنیم. باید اشاره کرد که از نگاه و دیدگاه یک کودک 5 الی ۶ ساله، تاریکی و سیاهی مظهر بودن هیولا، غول، دزد و آدم ربا و … است که می توانند به او آسیب بزنند.
