Cognitive disorders
غربال گری و تشخیص مراحل ابتدایی آلزهایمر
📍دربین آزمونهای بسیاری که برای غربالگری افت شناختی در مراحل اولیه (MCI)پیشنهاد شده است، مقبول ترین آنها MMSE و MOCA هستند.
📍حساسیت MMSE : از ۵۵ تا ۸۲ درصد
حساسیت MOCA: از ۷۷ تا ۹۶ درصد
دو تست تشخیصی مهم برای آلزایمر MMSE برای افراد کم سواد وتست MOCA برایس افراد تحصیل کرده می باشد
ویژگیMMSE: از ۷۲تا۸۴ درصد
ویژگی MOCA: از ۷۳تا۹۵ درصد
این دو تست در کلینک راه احیا در بدو ورود برای افراد مشکوک به آلزایمر انجام می گیرد
اما هیچ یک از این دو برای پاتولوژی و علت بیماری آلزهایمر (AD)، به اندازه کافی ویژه نیست و براساس این آزمون ها به تنهایی، به ازای هر یک تشخیص درست AD به تعداد ۴ تا۵ مثبت
کاذب داریم.
تست های خونی برای تشخیص AD ممکن است به زودی وارد بازار شوند.سطح بتا آمیلویید پلاسما ، حساسیتی تا ۹۷ درصد و ویژگی تا ۸١درصد برای تشخیص AD دارند.اگر این تست خونی را به آزمونهای MMSE و یا MOCA اضافه کنیم، مثبت کاذب در تشخیص AD به میزان ۸۰ درصد کاهش پیدا می کند.
📍درمقام مقایسه بین دو آزمون فوق، MOCA در تشخیص MCI بهتر عمل می کند.زیرا پیچیده تر است و ceiling effect موجود در MMSE را کاهش می دهد.البته ایراد بزرگ MMSE یعنی تاثیرپذیری آن از سطح تحصیلات، در MOCA هم وجود دارد اما برای کاهش این مشکل، مولف پیشنهاد کرده است که به نمره بیماران با ۱۲ سال تحصیلات و کمتر، یک نمره افزوده شود.
در متا آنالیزها نیز نشان داده شده است که MOCA بهترین آزمون غربالگری در دسترس برای MCI است.
البته ناگفته نماند که آزمون شناختی مینی ادنبروک (m-ACE)، حتی اندکی ممکن است بهتر از MOCA عمل کند اما هنوز به خوبی آن اعتبارسنجی نشده است.
اخیرا آزمونهای شناختی رایانه ای نیز ابداع شده اند و بعد از اعتبار سنجی ممکن است وارد کار بالینی شوند که در این صورت به مااجازه خواهند داد تا متغیرهای بیشتری را در حین آزمون ارزیابی نماییم : میزان تاخیر در پاسخ، حرکات چشم، سنجش دقیق تغییرات شناختی در طول زمان، ….
– آزمایش های خون:
پیرامون سطح پلاسمایی آمیلویید بتا صحبت کردیم.
در مورد تائو باید گفت که تغییرات آن در مراحل دیرتر نسبت به آمیلویید اتفاق می افتد اما به هرحال سطح پلاسمایی آن ، با AD، سطح تائو در CSF و رسوب تائو در مغز ( که با PET قابل رویت است) و ضخامت کورتکس مرتبط است.
زنجیرسبک نوروفیلامان(NFL):
بعنوان یک بیومارکر غیر اختصاصی برای آسیب
نورونی، سطح NFL ممکن است در همراهی با آمیلویید و تائو ارزشمند باشد. فعلا کاربرد آن تحقیقاتی است.
– راه های آلترناتیو که در مرحله تحقیق هستند :
– اسکن شبکیه: برای اندازه گیری رسوب بتاامیلویید
– ابزارهای رایانه ای ارزیابی گفتار و حرکات چشم
– ارزیابی اختلال بویایی.