به طور کلی قصه و حکایت در زندگی و فرایند درمان عرصه ای را فراهم میکند که فرد میتواند قصه زندگی خودش را به آن فرا افکند و به مضمون قصه معنای واقعی بخشد .
قدرتمند ترین مکانیسم شاید همانند سازی باشد . به این معنی که فرد مراجع یا خواننده خودش را در جایگاه و نقش اصلی قصه قرار داده و سعی میکند انچه شخصیت داستان انجام داده یا از انجام آن سرباز زده را تقلید کند . چنانچه قصه سر بسته بوده و به اندازه مناسب مبهم باقی بماند او فرافکنی نموده و برای یافتن راه حلی برای تعارض خاصی که در قصه نقل شده است تلاش کند .به طور کلی قصه و تمثیل چهار حیطه از وجود انسان را تحت تاثیر قرار میدهد :
قلمرو شناختی : توانایی در انتقال دانش و کمک به فرایند حل مسئله
قلمرو عاطفی : قصه باعث پالایش عاطفی – هیجانی و امید آفرینی میشود
قلمرو بین فردی : باعث ایجاد و خلق پیوستگی و رابطه انسانی – اجتماعی افراد با یکدیگر میشود . ( من تنها نیستم کسان دیگری نیز با مشکلی مثل من سر وکار دارند ) : پیوند اجتماعی
قلمرو شخصی : باعث بصیرت و بینش میشود
اولین داستان به تقل از کتاب قصه درمانی استاد بزرگوار دکتر علی صاحبی :
ما مسئول خوب یا بد شرایط زندگی خودهستیم
کبوتری مرتب لانه اش را عوض میکرد . چون بوی بد شدیدی را که پس از مدتی در لانه اش میپیچید را نمیتوانست تحمل کند . روزی از ناراحتی و مشکل خود به پیش کبوتر سالخورده عاقل با تجربه ای رفت و به تلخی شکایت کرد .کبوتر دنیا دیده سرش را چند بار جنبانده گفت: با تعویض دائمی لانه ات چیزی را عوض نمیکنی .چون بوی گندی که تو را رنج میدهد از لانه ات نیست. بلکه از رفتار و سبک زندگی خودت است. چون تو به طور عادتی و بدون فکر همانجا که غذا میخوری مدفوع خود را دفع میکنی . اگر این شرایط را نمیپسندی رفتار و کردار خود را تغییر بده آنگاه شرایط بهتری را برای خود فراهم خواهی ساخت .
– بیاموزیم که برای انچه که میخواهیم تلاش کنیم .
– بیاموزیم که ما مسئول زندگی خود هستیم .
– یاد بگیریم اگر شرایط زندگی مان را نمیپذیریم برای تغییر آن باید خود اقدام کنیم.
